Αξιολόγηση 1ο Πανοράματος

Εφαρμογή στα παιδιά 
Η εφαρμογή του προγράμματος στα παιδιά του ολοήμερου τμήματος του 1ου Νηπ. Πανοράματος δεν ήταν εύκολη λόγω του μεγάλου αριθμού των παιδιών (24) αλλά και λόγω της ιδιαίτερης δυναμικής της ομάδας (παιδιά με ιδιαίτερες δυσκολίες όπως διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή, ΔΕΠΠΥ κ.α). Ωστόσο παρατηρήθηκε βαθμιαία βελτίωση των παιδιών στην ανταπόκριση τους στο πρόγραμμα, την ποιότητα της συμμετοχής τους στις δραστηριότητες και το ενδιαφέρον τους καθώς οι τελευταίες συναντήσεις είχαν μεγαλύτερη «επιτυχία» σε σχέση με τις πρώτες. Αυτό ενδεχομένως οφείλεται εν μέρη και στην καλύτερη διαχείριση της ομάδας από τη νηπιαγωγό – συντονίστρια που βελτίωνε τις δεξιότητες της και εκείνη σταδιακά με την πολύτιμη καθοδήγηση των συντονιστών της ομάδας εποπτείας. 
Μετά τις δύο πρώτες συναντήσεις που ήταν και οι δυσκολότερες σε ότι αφορά την ανταπόκριση – συμμετοχή των παιδιών γίνανε κάποιες τροποποιήσεις στα εργαστήρια που αφορούσαν σύμπτυξη ή και παράλειψη ορισμένων μερών των εργαστηρίων λόγω κούρασης των παιδιών και αδυναμίας τους πια να συμμετάσχουν ή για να μην χαθεί πολύτιμος χρόνος και να εξασφαλιστεί η συμμετοχή σε σημεία πιο κομβικά π.χ. συμπεράσματα τέλους. Τα εργαστήρια τελείωναν σε 1 ώρα και 30 ή 45 λεπτά αλλά εκτιμώ πως τα τελευταία 15 - 20 λεπτά συνήθως δεν ήταν ποιοτικά σε ότι αφορά την συγκέντρωση των παιδιών. Τα σημεία στα οποία έγινε παράλειψη ή σύμπτυξη ήταν (απ όσο μπορώ να θυμηθώ..) οι πολλές δραματοποιήσεις στο εργαστήριο της ειλικρίνειας και το παραμύθι με τη Σερένα. Επέλεξα να πω την ιστορία χωρίς τις δραματοποιήσεις για να μην χαθεί χρόνος και επιβεβαιώθηκα εφόσον το εργαστήριο αυτό ήταν από τα καλύτερα και τα πιο ολοκληρωμένα. Επίσης παραλείπαμε συνήθως τη συζήτηση στο τέλος που σχετίζονταν με εμπειρίες των παιδιών. Τα νοήματα βγαίνανε από κάποιες ανοιχτές ερωτήσεις που απευθύνονταν σε όλους και απαντούσε όποιος ήθελε γιατί δεν υπήρχε χρόνος να μιλήσουν όλοι με τη σειρά. Επίσης σε παρουσιάσεις των έργων των παιδιών δε γινόταν να μιλήσουν όλοι με τη σειρά (για παράδειγμα στο εργαστήριο με τους αντίθετους πόλους) γιατί αυτό εκ των πραγμάτων θα έπαιρνε 24 λεπτά αν μιλούσε 1 λεπτό τουλάχιστον ο καθένας. Σε αυτές τις περιπτώσεις ζητούσα από τα παιδιά να βάλουν όλοι μπροστά τις ζωγραφίες τους και μιλούσαν όποιοι ήθελαν. 
Τα εργαστήρια αυτού του είδους εκτιμώ πως πρέπει να μπορούν να ολοκληρώνονται σε 1 ώρα και 15 λεπτά μάξιμουμ διότι η ηλικία των παιδιών του νηπιαγωγείου δεν τους επιτρέπει για μεγαλύτερο διάστημα να βρίσκονται καθοδηγούμενα και χρειάζονται διάλειμμα ή διακοπή της δραστηριότητας. 
Αναρωτιέμαι αν θα μπορούσαν τα εργαστήρια που θέλουν πολύ χρόνο για συζήτηση που γίνεται με προσωπική κατάθεση εμπειριών του καθένα να σπάνε σε δύο μέρη και να συνεχίζουν αμέσως την επόμενη μέρα με μια σύντομη συνδετική δραστηριότητα. 

Τέλος παρά τις όποιες δυσκολίες θεωρώ πως ήταν ένα πρόγραμμα που ευνόησε πολυεπίπεδα τα παιδιά και τα ευχαρίστησε στην πλειοψηφία τους. Έδωσε άλλη πνοή στο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου, κινητοποίησε τη νηπιαγωγό για άλλου είδους εργασία με τα παιδιά, πιο ευφάνταστη ίσως, βιωματική, ιδιαίτερη και ήταν τόση η αλλαγή που τα παιδιά «στις τρέλες» της νηπιαγωγού αναρωτιόντουσαν και έλεγαν «κυρία το πρόγραμμα κάνουμε»; Επίσης τα παιδιά υιοθέτησαν ορισμένες «ρουτίνες» του προγράμματος όπως «το άνοιγμα» που όλοι λένε σύντομα με τι διάθεση βρίσκονται στην ομάδα και ζητούσαν να το κάνουν και άλλες μέρες. 
Τέλος για να μην μακρηγορώ (λίγο αργά το θυμήθηκα βεβαίως) ήταν ένα πρόγραμμα που μας έμαθε να συνυπάρχουμε με ποιότητα, να ακούμε καλύτερα, να συμμετέχουμε πιο ουσιαστικά, να βουτάμε σε βαθιά νερά για να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας και τους άλλους και θα το έκανα ΞΑΝΑ και ΞΑΝΑ!!!

Ε
μπειρία από την ομάδα εποπτείας 

Η ομάδα εποπτείας! Μια τονωτική ένεση παιδαγωγικής δημιουργικότητας και ψυχολογικής ανάτασης κάθε 15 ημέρες. Απαραίτητη για την εφαρμογή του προγράμματος καθώς χωρίς το βίωμα από την πλευρά μας γκρεμίζονταν η «γέφυρα» μετάδοσης της εμπειρίας στα παιδιά. Δεν λειτουργούσε το ίδιο εύκολα ή καλά το εργαστήριο στο σχολείο όταν τύχαινε να μην έχουμε παρακολουθήσει το αντίστοιχο εργαστήριο στην ομάδα εποπτείας. Επιπλέον η ομάδα εποπτείας πέραν του υποβοηθητικού της χαρακτήρα στην εφαρμογή και υλοποίηση του προγράμματος λειτούργησε υποστηρικτικά και κατά συνέπεια εκπαιδευτικά σε ζητήματα διαχείρισης των παιδιών που έχουν δυσκολίες. Βρήκα πολύ χρήσιμες τις οδηγίες – συμβουλές που δίνονταν στις συναδέλφισσες από τους συντονιστές μας και «ρουφούσα» το κάθε τι σα σφουγγάρι εφαρμόζοντας το μετά και στο σχολείο. Οι εξηγήσεις που δίνονταν ή οι συμβουλές είχαν σαφήνεια, ήταν συγκεκριμένες και επιστημονικές. Μου άρεσε πολύ να ακούω τις αναλύσεις των συντονιστών και έμαθα πολλά. 
Η ομάδα λειτουργούσε με τρόπο μαγικό θαρρείς καθώς όλοι λίγο πολύ πηγαίναμε στις συναντήσεις με κούραση από ό,τι είχε προηγηθεί στην ημέρα μας μα φεύγαμε ανάλαφρες και χαρούμενες. 
Θέλω να επαναληφθεί και την επόμενη χρονιά μια τέτοια ομάδα. Έχουμε ανάγκη από τέτοιου είδους στήριξη όλοι εμείς που ασχολούμαστε με το δυναμικό της ψυχής των παιδιών κυρίως και όχι με το να παραγεμίζουμε τα μυαλουδάκια τους με γνώσεις. Εκεί βρίσκεται η ουσία της εκπαίδευσης και κυρίως της εκπαίδευσης μικρών παιδιών στην εκπαίδευση – ανάταση της ψυχής και για να ανταπεξέλθει κανείς σε αυτό το έργο χρειάζεται μεγάλα ψυχικά αποθέματα και τις τονωτικές ενέσεις της ΕΛΠΙΔΑΣ!!! 

Η νηπιαγωγός της τάξης
Κιτσάκη Φωτεινή