Αξίες ζωής στην εκπαίδευση

Tο πρόγραμμα «Αξίες ζωής στην εκπαίδευση», είναι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης αξιών που επιδιώκει να παράσχει κατευθυντήριες γραμμές και εργαλεία για την ανάπτυξη ολόκληρου του ατόμου, αναγνωρίζοντας ότι το άτομο αποτελείται από σωματικές, νοητικές, συναισθηματικές και πνευματικές διαστάσεις. Προσφέρει μία ποικιλία βιωματικών δραστηριοτήτων και πρακτικών μεθοδολογιών για δασκάλους και εμψυχωτές, με στόχο να βοηθήσουν τα παιδιά και τους νέους να εξερευνήσουν και να αναπτύξουν 12 κύριες προσωπικές κοινωνικές αξίες: ειρήνη, σεβασμό, αγάπη, υπευθυνότητα, ευτυχία, συνεργασία, ειλικρίνεια, ταπεινότητα, ανεκτικότητα, απλότητα και ενότητα.
Επικεντρώνεται στο δάσκαλο ως ένα απαραίτητο πρότυπο, παρέχοντας την ευκαιρία στους μαθητές να εξερευνήσουν και να αναπτύξουν τις αξίες και τις συναφείς προσωπικές, κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες. Το πρόγραμμα προσφέρει κατάρτιση (εκπαίδευση) σε εκπαιδευτικούς, ενθαρρύνοντάς τους να αποδεχθούν, να ακούσουν και να καθοδηγήσουν, και όχι να επιβάλλουν ή να ηθικολογούν. Να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον βασισμένο στις αξίες, στο οποίο μαζί με τους μαθητές τους θα μπορούν να σκεφτούν, να προβληματιστούν και να αλληλεπιδράσουν ισότιμα.   
Οι κύριοι στόχοι του προγράμματος είναι:
  • να βοηθήσει τα άτομα να σκεφτούν και να προβληματιστούν σχετικά με διαφορετικές αξίες και τις πρακτικές συνέπειες τους, και να τις εκφράσουν σε σχέση με τον εαυτό τους, τους άλλους, την κοινότητα και τον κόσμο γενικότερα,


Εμπειρίες από την εφαρμογή του προγράμματος
Σημαντικό για μένα ήταν το γεγονός ότι συχνά κατά τη διάρκεια της σχολικής διαδικασίας, ανέτρεχαν στο πρόγραμμα και στις αξίες, για να διαχειριστούν εντάσεις μεταξύ τους ή με άλλους συμμαθητές τους. Μέσα από αυτόν τον τρόπο βιωματικής μάθησης τα παιδιά υιοθέτησαν αξίες, οι οποίες θέτουν τα θεμέλια για τη σωστή διαμόρφωση και ενίσχυση της προσωπικότητάς τους.

Δεληγιώργη Άννα 
Δασκάλα 2ου Δημοτικού Ν. Μηχανιώνας ΣΤ2


Το πρόγραμμα αυτό τόσο στο σχεδιασμό όσο και στην εφαρμογή των δραστηριοτήτων της κάθε «αξίας» είχε ως στόχο να ενεργοποιήσει τη συγκίνηση της ομάδας, ώστε τα μέλη της να σκεφτούν, να αισθανθούν και να βιώσουν τις αξίες, σε ένα περιβάλλον χαλάρωσης, αποδοχής και ασφάλειας .

Ψάλτου Ελισάβετ 
Παιδαγωγός 6ου Νηπιαγωγείου Περαίας 


  • να εμβαθύνει στην κατανόηση των κινήτρων και της ευθύνης, με στόχο οι μαθητές να κάνουν θετικές προσωπικές και κοινωνικές επιλογές,

  • να εμπνεύσει τα άτομα να επιλέξουν τις δικές τους προσωπικές, κοινωνικές, ηθικές και πνευματικές αξίες και να γνωρίζουν πρακτικές μεθόδους για την ανάπτυξη και εμβάθυνσή τους και τέλος,

  • να ενθαρρύνει τους εκπαιδευτικούς και τους εμψυχωτές να εξετάσουν την εκπαίδευση ως παροχή μιας φιλοσοφίας ζωής στους μαθητές, διευκολύνοντας έτσι την ανάπτυξη της συναισθηματικής και κοινωνικής νοημοσύνης τους.

Η εφαρμογή του προγράμματος στηρίζεται στο μοντέλο των κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων το οποίο στοχεύει στη διαμόρφωση συμπεριφορών που προάγουν τη ψυχοκοκοινωνική υγεία. Αξιοποιεί τη βιωματική μάθηση, η οποία δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να εμπλακούν ενεργά στην απόκτηση γνώσης, να ενισχύσουν την ικανότητα μάθησης και να γίνουν πιο υπεύθυνοι, έτσι ώστε να διαμορφώσουν μια κοινή εμπειρία που δύναται να οδηγήσει σε δράσεις προς την κατεύθυνση κοινωνικών αλλαγών στο σχολικό περιβάλλον.
Η εφαρμογή του σε μαθητές προϋποθέτει την εκπαίδευση του συντονιστή-δασκάλου στο υλικό (15 ώρες) και την εποπτεία από στελέχη της ΕΛΠΙΔΑΣ σε όλη τη διάρκεια της εφαρμογής του (20 ώρες).



Εμπειρίες από την εφαρμογή του προγράμματος
Ένα άλλο στοιχείο που θα ήθελα να επισημάνω είναι και οι σχέσεις των εκπαιδευτικών που συμμετείχαν στις δύο ομάδες εποπτείας. Οι εκπαιδευτικοί δέθηκαν μεταξύ τους, γνωρίστηκαν καλύτερα και μπόρεσαν με αυτό τον τρόπο να δημιουργηθούν σχέσεις συμπάθειας, εκτίμησης και αλληλοσεβασμού. Δεν το κρύβω πως κάποιες φορές αισθανόμουν στην αρχή κάθε συνάντησης ανία και κούραση αλλά κατά περίεργο τρόπο μέσα σε λίγα λεπτά όλα αυτά είχαν χαθεί και είχε πάρει τη θέση τους το ενδιαφέρον και η ζωντάνια του καινούριου. 

Αριζάνη Πασχαλίνα 
Δασκάλα 1ου Δημοτικού Ν. Μηχανιώνας Α2


Ήταν πολύ ευχάριστο. Το περίμεναν με ανυπομονησία και χαρά. Είχαν περιέργεια και ρωτούσαν κάθε φορά «Για ποια αξία, κυρία, θα μιλήσουμε σήμερα;».

Εφραιμίδου Αγγελική
Δασκάλα 3ου Δημοτικού Θέρμης – Τριαδίου



Εμπειρίες από την εφαρμογή του προγράμματος
Με μία ποικιλία βιωματικών δραστηριοτήτων βιώσαμε την εμπειρία της κάθε αξίας μέσα από αφηγήσεις, συζητήσεις, δρώμενα, τραγούδια, παιχνίδια και εκφραστήκαμε δημιουργικά μέσω της ζωγραφικής, του χορού, του θεάτρου ή της συγγραφής κειμένων, ποιημάτων, ιστοριών.


Παντελίδου Ρεβέκα 
Δασκάλα 22ου Δημοτικού Θεσ/νικης


Τα δομημένα εκπαιδευτικά εργαστήρια δίνουν εργαλεία στο δάσκαλονα βοηθήσει τους μαθητές να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες, διαμορφώνοντας στην τάξη ένα κλίμα αποδοχής, ισότητας, δημοκρατίας, ομαδικότητας, ίσων ευκαιριών. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον κανείς μαθητής και καμιά μαθήτρια "δε μένει στην άκρη".

Χουλιάρα Ευδοξία
Δασκάλα 6ου Δημοτικού Καλαμαριάς